2021 жылы 21 ақпанда Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті Еуразия ғылыми-зерттеу институтының директоры, доцент, доктор Вакур Сүмер Халықаралық қатынастарды талдау порталы (UİAP) сұхпаттарының бесінші сериясына қатысты.

Доктор Илхан Сагсеннің үйлестіруімен жүргізілген Болу Абант Иззет Байсал университеті Халықаралық қатынастарды талдау порталы (UİAP) сұхпаттарының бесіншісіне қатысқан Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті Еуразия ғылыми-зерттеу институтының директоры, доцент, доктор Вакур Сүмер, Қазақстан бойынша зерттеулер жүргізетін аймақтағы институттардың бірі болып табылатын Еуразия ғылыми-зерттеу институтының атқарған жұмыстары және тәжірибесімен бөлісті.

Доцент, доктор Вакур Сүмер, Орталық Азия аймағындағы елдерінің өзгерістері және оның айналасындағы елдерге әсері туралы әр түрлі ақпараттар берді. Доцент, доктор Вакур Сүмер Университеттің миссиясы мен көзқарасына сәйкес Қазақстан мен Түркия арасындағы ғылыми байланыстардың дамуына үлес қосу мақсатында атқарылған жұмыстар туралы әңгімеледі. Жалпы алғанда Еуразия аймағын қамтитын, атап айтқанда Орталық Азия мен Қазақстанға байланысты экономика, қаржы, энергетика, халықаралық қатынастар, тіл, тарих және әлеуметтік мәселелерге баса назар аударылатындығын айтты. Сонымен қатар, бұл зерттеулердің ағылшын, қазақ, орыс және түрік тілдерінде басыла отырып, едәуір кең аудиторияға қол жеткізілгенін мәлімдеді. Институт шығаратын апталық, айлық және жарты жылдық журналдар мен басылымдар және кітап сериялары туралы баяндады.

Сондай-ақ, жарияланымдардың үш мыңға жуық пошта мекенжайына жіберілетінін тілге тиек етті. Сонымен қатар, бұл жарияланымдарға институттың сайтында қол жеткізуге болатындығын айтты. Білімді стратегияға айналдыру мақсатында жүргізілген зерттеулерде шешім қабылдаушыларға саясат бойынша ұсыныс беру және қатысты салалардағы әдебиетке үлес қосу тұрғысынан академиялық іс-шаралардың жүзеге асырылғанын атап өтті. Сонымен қатар, аймақтағы зерттеулер әр түрлі қолдаулармен ынталандырылғанын баяндады. Осы уақытқа дейін қол жеткізген жетістіктерге байланысты алдыңғы басқару құрамына, институт қызметкерлерінің күш-жігеріне және Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университетінің басшылығына қолдау көрсеткендері үшін алғыс айтты. Қалыптасқан институт құрылымының осы уақытқа дейін ғылымға қосқан үлесі үшін үлгі бола алатынын айта келе, Еуразия ғылыми-зерттеу институтының тәжірибесін студент достармен де бөліскісі келетіндігін жеткізді.

Елдегі көптеген жоғары оқу орындарымен тығыз байланыс орнатылғанын және түрлі іс-шаралар ұйымдастырылып жатқанына тоқталды.  Баяндама соңына қарай, аймақтың тарихы туралы қызықты мәліметтер ұсынды. Әсіресе, соңғы 300 жыл ішінде бұл аймақтың әр түрлі дәрежеде орыстың ықпалында болғанын және тарихи тұрғыдан қарастырғанда, аталмыш аймақтың ХІХ ғасырда Ресей мен Ұлыбритания арасында «үлкен ойын» деп аталған геостратегиялық күрестің сахнасы болғанын атап өтті. Осы кезеңде, Ресей Ташкентті басып алу арқылы өзінің алғашқы үлкен жетістігіне қол жеткізгендігін тілге тиек етті. Содан кейін, 1800 жылдардың соңында Ферғана алқабы мен Каспийдің оңтүстік-шығысындағы кейбір жерлер Ресейдің қол астына өте бастағандығы туралы ақпарат берді. Маккиндердің Heartland теориясының ерекше тоқтала отырып, Африка, Еуропа және Азиядан тұратын әлемді бақылау идеясы шеңберінде Орталық Азияның географиялық маңыздылығын ерекше атап көрсетті. Орталық Азияның Еуропа мен Азия арасындағы энергетикалық, қатынас және түрлі салалардағы негізгі аймақ болғандықтан тарихи маңызы бұрынғыдан да арта түскендігіне тоқталды. Сонымен қатар, 1930 жылдардан бастап Кеңес Одағы бұл аймақта толықтай үстемдік құрғандығына да тоөталды. Тарихқа көз жүгірткенде, Түркі мемлекеттері әрдайым аймақтың әр кезеңінде құрылғанын және 1991 жылы Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін Қазақстан мен аймақтағы басқа елдер де өз тәуелсіздіктерін алғандығын баяндады.