Орта Азия

April 28, 2022

Орта Азияның бірыңғай энергетикалық жүйесінің электр қуатының өшуі мәселесі мен оны шешудің амалдары

2022 жылдың 25 қаңтарында Қазақстан, Қырғызстан және Өзбекстанда электр қуатының жаппай сөніп қалу оқиғасы орын алды. Қазақстанның Алматы, Шымкент қалалары, Жамбыл және Түркістан облыстарының бір бөлігі, Қырғызстанның Бішкек, Ош және Жалал-Абад облыстары, сонымен қатар, Өзбекстанның Ташкент, Ферғана, Сырдария, Жизақ, Самарқанд, Бұқара, Қашқадария облыстары белгілі бір уақыт жарықсыз қалды (Gazeta.ru, 2022). […]
March 14, 2022

Қытай мен Үндістанның Орталық Азия саммиттері: соңғы өзгерістер

2022 жылдың 25 қаңтарында Қытайда Орталық Азия елдерімен дипломатиялық қарым-қатынастың 30 жылдығына арналған виртуалды саммит өтті. Екі күннен кейін, 27 қаңтарда Үндістан да дипломатиялық қарым- қатынастың 30 жылдығын тойлауға Орталық Азия елдерінің барлық басшыларын жинады. Екі виртуалды саммитке де Қазақстан, Қырғызстан, Тәжікстан, Өзбекстан және Түркіменстан президенттері қатысты. Қытай мен Үндістан […]
February 28, 2022

Орта Азияның бірыңғай энергетикалық жүйесінің электр қуатының өшуі мәселесі мен оны шешудің амалдары

2022 жылдың 25 қаңтарында Қазақстан, Қырғызстан және Өзбекстанда электр қуатының жаппай сөніп қалу оқиғасы орын алды. Қазақстанның Алматы, Шымкент қалалары, Жамбыл және Түркістан облыстарының бір бөлігі, Қырғызстанның Бішкек, Ош және Жалал-Абад облыстары, сонымен қатар, Өзбекстанның Ташкент, Ферғана, Сырдария, Жизақ, Самарқанд, Бұқара, Қашқадария облыстары белгілі бір уақыт жарықсыз қалды (Gazeta.ru, 2022). […]
November 22, 2021

Орталық Азиядағы ауыл шаруашылық өнімдерінің саудасындағы ағымдағы өзгерістер

Ауыл шаруашылық саласы ‒ азық-түлік қауіпсіздігі, жұмыспен қамту және сауда тұрғысынан Орталық Азия елдерінің экономикасы үшін негізгі сектор болып қала бермек. 2019 жылы Орталық Азия елдерінде ауыл шаруашылығындағы жұмыспен қамту (жұмыспен қамтудың жалпы көлеміндегі пайызбен) жоғары деңгейде болып, ең төмені Қазақстандағы 15%-дан ең жоғары Тәжікстандағы 45% аралығында болды. Сауда тұрғысынан […]
October 4, 2021

Азық-түлік бағасының көтерілуінің себептері: Орталық Азиядан мысалдар

Азық-түлік бағасы – экономикалық және саяси тұрақтылықта маңызды рөл атқаратын көрсеткіштердің бірі. Азық-түлік бағасы сұраныстың артуына (негізінен Азия елдерінен), қаржы нарығының айналымына, экспорттық шектеулерге, нарықтағы жағдайлардың өзгеруіне, өндірістің баяулауына, валютаның құнсыздануына, мұнай бағасының өсуіне, биоотынға сұраныстың және қорлардың төмендеуіне қатысты әр түрлі факторларға байланысты болып келеді. Соңғы пандемия әлемдік азық- […]
September 28, 2021

Су ресустары: су мәселесі орталық азияда өңірлік ынтымақтастық факторына айналды

Орталық Азияның жақын болашақта дүп келетін күрделі мәселелердің бірі – су тапшылығы болары анық. Дүниежүзілік ресурстар институтының мәліметтері бойынша, Түрікменстан өте жоғары деңгейде су тапшылығына ұшыраған 17 елдің қатарына кіреді; Өзбекстан мен Қырғызстан аталмыш тізімде су тапшылығы жоғары 40 елдің қатарына кіреді, ал Қазақстан мен Тәжікстанға су тапшылығының қаупі төніп […]
July 22, 2021

COVID-19 індеті және Орталық Азияға жіберілген ақша аударымдары

COVID-19 пандемиясының басынан бастап, халықаралық көші-қон, әсіресе жабық шекаралар мен саяхаттар шектеулеріне байланысты еңбек көші-қонына кері әсері сөзсіз. Біріккен Ұлттар Ұйымының (БҰҰ) есебіне сәйкес, тек 2019 жылдың шілдесінен бастап 2020 жылдың маусымына дейінгі аралықта халықаралық көші-қон шамамен 27%-ға төмендеп, 280,5 миллионға түскені болжанды.
April 22, 2021

Жаңадан Азия бастамасы және Түркия Сыртқы істер министрінің Орталық Азияға сапары

2019 жылдың тамыз айында өткен 11-ші Елшілер конференциясы Түркияның Сыртқы істер министрі Мевлүт Чавушоглу жариялаған «Жаңадан Азия бастамасының» алғашқы қадамы болып табылады. Әлемнің негізгі экономикалық және саяси платформасының ауырлық орталығы бірте-бірте шығысқа қарай, Қытайға бағытталған Азияға ауысқандығы туралы пікірлер соңғы жылдары көбірек айтыла бастады. 2013 жылы Қытай жариялаған «Белдеу және […]
March 28, 2021

Орталық Азиядағы вакцина дипломатиясы

Тұңғыш рет 18 ғасырдың аяғында тапқырланған алғашқы күндерінен бастапақ Вакцинаның саяси және экономикалық әлеуеті, әсіресе оның сыртқы саясаттағы рөлі айқын байқала бастаған болатын. Тарих бойы қақтығыстардан гөрі бейбітшілікті сақтау маңызды болып келсе, осыдан оншақты жыл бұрын, қазіргі COVID-19 пандемиясынан әлдеқайда бұрын пайда болған «вакцина дипломатиясы» термині тағы да біздің саяси […]
October 25, 2020

Коронавирустың Орталық Азия-Қытай энергетикалық ынтымақтастығына ықтимал әсерлері

2019 жылы желтоқсанда Қытайда пайда болып, тез таралған коронавирустың жаңа түрі (Ковид-19) жаһандық індетке айналып, бүкіл әлемді әуіре-сарсаңға салуда. Дүниенің тқрт бұрышында өлімге себеп болып отырған коронавирустың өршуі туралы мәліметтер өте қорқынышты. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (WHO) есебіне сәйкес, 2020 жылдың 3 шілдесіндегі жағдай бойынша әлемде коронавируспен ауырғандардың нақты саны […]